Zbudowana została w latach 1631-40 przez Mikołaja Sapiehę, który umieścił w niej obraz Matki Bożej wykradziony przez niego z Rzymu w roku 1631. Zbudowana w stylu renesansowym, jednowieżowa, jednonawowa świątynia, z parą transeptowych, kopułowych kaplic i owalną kopułą nie była - jak na owe czasy - niczym niepospolitym, jak starano się później o niej mówić. Czymś co nadaje jej znamiona oryginalności, jest wybudowana staraniem Jana Fryderyka Sapiehy parawanowa barokowa fasada. W Polsce żadnej podobnej do niej fasady nie ma. Dwie boczne kaplice, które zakrywa fasada, zbudowano za Kazimierza Sapiehy. Gdy w roku 1875 zamieniono bazylikę na cerkiew prawosławną, zmieniono również kształt wieży. Do swojej świetności sanktuarium wróciło dopiero w okresie międzywojennym.

Więcej informacji na temat Bazyliki znajduje się w dziale Sanktuarium.

Został wzniesiony w latach 1530-40 przez Pawła Sapiehę, jako kaplica zamkowa dla potrzeb rodziny i dworu. Kościół został zbudowany w stylu gotyku nadwiślańskiego. Z wyglądy niepozorny, posiada jednak wyjątkowy charakter. W jego architekturze znajdują się elementy renesansu ( układ wnętrza, portal ), oraz elementy orientalne ( wszystkie okna od strony południowej, dekoracyjne kafle na frontonie ). W okresie międzywojennym i wcześniej pełnił funkcję cerkwi unickiej. W cerkwi były wspaniałe dzwony, a z nich najpiękniej brzmiał tzw. duży dzwon, ważący 3000 funtów, sprawiony przez Pawła Sapiehę. Najstarszą i najcenniejszą pamiątką znajdującą się w cerkwi jest tablica nagrobna Jana Sapiehy. Dzisiaj jest kościołem katolickim.

Więcej informacji na temat Kościołu św. Ducha znajduje się w dziale Kalwaria.

Założona została przez Pawła Sapiehę - ówczesnego prepozyta kodeńskiego - w drugiej połowie XVII wieku. W otoczeniu włoskiego ogrodu wybudował tzw. Dom Miejski i nazwał to miejsce Placencją. Umieścił tam również szereg małych domków, zbudowanych na wzór kamedulskich. Jan Fryderyk Sapieha osiedlił tam Jezuitów do obsługi sanktuarium Matki Bożej. W latach 70-tych XVIII wieku wzniósł tam letnią rezydencję, w której zamieszkał. Po oddaniu Kodnia Branickim, a potem Krasińskim zamieszkali tu ich rezydenci, nie bardzo jednak dbali o stan budynków. Zniszczony dworek pełnił różne funkcje. Dopiero w latach 90-tych, staraniem m.in. Misjonarzy Oblatów odbudowano starannie pałacyki i nowe boczne skrzydło. Aktualnie znajduje się tu Dom Opieki im. Brata Alberta dla starszych kobiet z terenu powiatu bialskiego.

Równocześnie z założeniem miasta Kodnia w 1511 roku, rozpoczęto budowę zamku, siedziby Sapiehów. Początkowo była to niewielka, obronna warownia, powiększona i rozbudowana przez kolejnych dziedziców Kodnia, Zamek został zbudowany na wzniesieniu pomiędzy rzeką Bug i jego dopływem Kałamanką. Z trzeciej strony dostępu do zamku chroniło nie istniejące już dzisiaj jezioro. W końcu XVI wieku zamek był już okazałą trójkondygnacyjną budowlą, w stylu późnego gotyku, godną, siedziby potężnego, możnowładczego rodu Sapiehów. W XIX wieku zamek podupadł - grabiony i niszczony. Czas zrobił swoje. Ruiny rozebrano w latach trzydziestych XX wieku. Pozostała tylko część piwniczna, która została przeznaczona na sale wystawowe. Planowana jest również odbudowa pozostałej części zamku.

Więcej informacji na temat Zamku Sapiehów znajduje się w dziale Kalwaria.

Idąc z bazyliki w kierunku cmentarza kodeńskiego, pielgrzymi przechodzą obok i podziwiają starą murowaną bramę - dzwonnicę, znajdującą się po lewej stronie drogi. Za bramą widoczny jest pusty plac, gdzie znajdowała się niegdyś prawosławna cerkiew św. Michała. Dzwonnica została wybudowana w okresie między 1805 a 1821 rokiem przez unitów. Pełniła ona równocześnie rolę bramy prowadzącej na plac kościelny. W roku 1875 rozebrano i spalono unicką cerkiew a z sanktuarium Matki Bożej uczyniono cerkiew prawosławną. Murowana brama przetrwała i do dzisiaj jest niemym świadkiem tamtych tragicznych czasów prześladowań unitów i katolików.

Otoczony dziś zewsząd grobami niewielki kościół w kształcie rotundy, zbudowany został za miastem przez księcia Kazimierza Władysława Sapiehę. Istnieją rozbieżności, co do roku wybudowania kaplicy św. Wawrzyńca. Najpewniej rzec, że powstała po pożarze, który miał miejsce w roku 1680. Było to swoiste wotum na cześć św. Wawrzyńca, który miał ochraniać w przyszłości miasto od ognia. Raz w miesiącu odprawiano w kaplicy cmentarnej Mszę Św. w tej intencji. Następca Kazimierz Władysława Jan Fryderyk Sapieha postanowił aby w dniu Św. Wawrzyńca odbywać procesję z kościoła Św. Anny do św. Wawrzyńca z udziałem wszystkich kodeńskich kapłanów. Na zakończenie procesji miała być odprawiana Msza Św. o ochronę miasta od ognia.